မာန္ေအာင္ ကိုရဲ
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ဧရိယာစတုရန္းမိုင္ေပါင္း ၁၄၂၀၀ ႐ွိသည္။ဓည၀တီ (စစ္ေတြခရိုင္)၊ ရမၼ၀တီ (ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္)၊ ေမဃ၀တီ (မာန္ေအာင္ခရိုင္) စသည့္ ၀တီေလးရပ္ျဖင့္ ေပါင္းစည္းအပ္ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဓည၀တီေခတ္ ေ၀သာလီေခတ္ ေျမာက္ဦးေခတ္ ဟူ၍ေခတ္ေလးေခတ္ ထြန္းကားခဲ့သသည္။ ရခိုင္သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ဓည၀တီေခတ္သည္ ဘီစီ ၃၂၅မွ ေအဒီ ၃၂၇ အထိၾကာ႐ွည္ခဲ့သည္။အေထာက္အထားအျဖစ္ ဓည၀တီၿမိဳ႕ေဟာင္း၏ ၿမိဳ႕ရိုးမ်ား ၊နန္းရာမ်ားကို ယေန႔ႏိုင္ တူးေဖာ္ေတြ႔႐ွိေနရျခင္းျဖစ္သည္။ဓည၀တီသည္ ပထမ ဓည၀တီ ၊ဒုတိယ ဓည၀တီ ၊တတိယ ဓည၀တီ ဟူ၍ထြန္းကားခဲ့ရာ ဘီစီ ၅၈၀ တြင္နန္းတတ္ေသာ စႏၥသူရိယမင္းသည္ တတိယ ဓည၀တီကို တည္ေထာင္၍ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ေတာက္တင္းခိုင္မာေအာင္ ျပဳလုပ္ၿပီး သူရိယ မင္းဆက္ကို တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ဓည၀တီၿမိဳ႕သည္ ေအဒီ ၃၂၇ အထိ ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ဆက္လက္တည္႐ွိခဲ့ရာ ေနာက္ဆံုးမင္းမွာ
သူရိယေကတု ျဖစ္သည္။ထိုးမင္းလက္ထက္တြင္ ေ၀သာလီ အရပ္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရသည္။
ေ၀သာလီအပ်က္တြင္ ငမင္းငတံုေခါင္းေဆာက္ေသာ သက္လူမ်ိဳးတို႔
အင္အားႀကီးမာလာၿပီး ေအဒီ ၇၉၄ တြင္နန္းတတ္ခဲ့သည္။ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုလည္း ေ၀သာလီမွ
စမၸ၀က္သို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႔ခဲ့ၿပီး ေနာင္အခါ ေလးၿမိဳ႕ေခတ္ဟုထင္႐ွားလာမည့္
ေခတ္တစ္ေခတ္ကို စတင္ခဲ့သည္။ေလးၿမိဳ႕ေခတ္တြင္ စမၸ၀က္ၿမိဳ႕မွ စမၸာၿမိဳ႕
၊ပရိန္ၿမိဳ႕. ေတာင္ငူေနရဥြရာ ေလာင္းၾကတ္ၿမိဳ႕မ်ားသို႔ အဆင့္ဆင့္
ေျပာင္းလဲနန္းစိုက္ခဲ့ၾကသည္။ေလာင္းၾကက္ၿမိဳ႕တြင္ ေနာက္ဆံုးမင္းမွာ ေအဒီ
၁၄၀၄တြင္ နန္းစံသည့္ မင္းေစာမြန္ နန္းတတ္ၿပီး (၂)ႏွစ္အၾကာတြင္
အင္း၀ရန္စစ္ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးပုန္းေအာင္းေနခဲ့ရသည္။ေအဒီ ၁၄၃၀ တြင္
မင္းေစာမြန္သည္ ျပန္လည္သိမ္းယူခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ မင္းေစာမြန္သည္
စစ္ေဘးစစ္ဒဏ္မၾကာခဏက်ေရာက္သည့္ ေလာင္းၾကက္ၿမိဳ႕ ေတာ္ကို စြန့္လႊတ္ကာ
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ေတာ္ကို ထိုႏွစ္မွာပင္ ေျပာင္းေရႊ႕တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ဗုဒၶဘာသာဘာသာထြန္းကားမွဴကို ဒုတိယ ဓည၀တီႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ၿပီးေနာက္ စနသူရိယ လက္ထက္တြင္ မဟာမုနိသြန္းလုပ္မွဴက သက္ေသတည္ခဲ့သည္။ေ၀သာလီေကိာက္ေလွကား ၿမိဳ႕တြင္ မဟာစျႏၥမင္း လက္ထက္ သီလဂုဏ္ ႐ွိေသာ မေထရ္ႀကီးမ်ား ေသာင္းသိန္းမက႐ွ္ိခဲ့သည္။သာေတာ္ သူရိယစျႏၥးမင္းလက္ထက္တြင္ မဟာမုနိတြင္ သိမ္ေဆာက္လွဴပြဲတြင္ သိရိလကာႏိုင္ငံမွ သံဃာမ်ား ပင့္ဖိတ္လွဴဒါန္းခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေ၀သာလီတြင္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားခဲ့သည့္ကို ေလ့လာေတြ႔႐ွ္ိရသည္။
0 comments:
Post a Comment