ငပလီ ဟု ဆိုလိုက္လွ်င္အားလံုးသိၾကမည္ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ တစ္နိုင္ငံ သာလွ်င္ မဟုတ္ဘဲ
ကမ ၻာ့နုိင္ငံ အသီးသီးသုိ႕ပင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကား သည္ မဟုတ္ပါေလာ ။
ငပလီ ကမ္းေျခ နာမည္ ျဖစ္ေပၚလာပံု အဆင့္ဆင့္အား အနည္းငယ္ ရွင္း ျပ ပါရေစ
ရခိုင္ျပည့္ရွင္
စႏၵသူရိယမင္းၾကီးလက္ထက္ေတာ္တြင္ ျမတ္စြာဘုရားသခင္ သည္ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၂၃)
ခုႏွစ္၌ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဓညဝတီျမိဳ႕ေတာ္သုိ႕ ၾကြေတာ္မူျပီးလွ်င္ မဟာမုနိ
ရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ကုိ ကုိးကြယ္ပူေဇာ္ရန္ ကုိယ္စား ထားခဲ့ေလသည္ ။
ထိုမွတစ္ဆင့္
ဒြါရာဝတီ သံတြဲျမိဳ႕သုိ႕ ၾကြခ်ီေတာ္မူလ်က္ တန္႕ေတာ္မူေတာင္ (ဗာသုတ) တြင္
ရပ္ တန္႕ေတာ္မူ၍ ဆံေတာ္ နံေတာ္ အံေတာ္ ေစတီ သံုးဆူအား ဗ်ာဒိတ္ေပးေတာ္မူ၏ ။
ထို
စႏၵသူရိယမင္းလက္ထက္ ျမတ္စြာဘုရား ဒြါရာဝတီ သံတြဲျမိဳ႕ သုိ႕ ၾကြခ်ီေတာ္
မူေသာအခါ၌ သံတြဲျမိဳ႕တြင္ ဘုရင္ခံ ျဖစ္ေသာ “ သိႏၵဝ မင္း ”
အုပ္ခ်ဳပ္လွ်က္ ရွိပါသည္ ။
သိႏၵဝမင္း သည္ ျမတ္စြာ ဘုရား႐ွင္
အား ၾကည္ညိဳလြန္းလွသည္ျဖစ္ရာ ဒြါရာဝတီ သံတြဲျမိဳ႕၌ လည္း မဟာျမတ္မုနိ
ရုပ္ပြါးေတာ္ ကဲ့သုိ႕ ရုပ္ပြါးေတာ္ တစ္ဆူ ကုိးကြယ္လိုေသာ
ဆႏၵ ျပင္းျပလွ်က္ ရွိခဲ့ပါသည္။
သို႕ေသာ္ စႏၵသူရိယမင္းမွ ခြင့္မျပဳ၍
ေနာင္ပြင့္လတၱံ႕ေသာ အရိေမေတၱယ် ရုပ္ပြါးေတာ္ကုိသာ သြန္းလုပ္ ကုိးကြယ္ ပူေဇာ္
ထို အရိေမေတၱယ် ရုပ္ပြါးေတာ္မွာ ေရႊပိႆာခ်ိန္ တစ္ကုေဋေက်ာ္ျဖင့္ သြန္းလုပ္ထားေသာ ေရႊသား စစ္စစ္ ျဖစ္ပါသည္။
ဥာဏ္ေတာ္မွာ
ရွစ္ေတာင္ ျမင့္၏။ ေဂါတမျမတ္စြာ ဘုရား႐ွင္သည္ ရခိုင္ျပည္မွ
ျပန္လည္ၾကြေတာ္ မူျပီး ေနာက္နွစ္ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၂၄) ခုႏွစ္၊ တေပါင္းလတြင္
စိတၱသက် အမည္
ရွိ ပန္းပုဆရာၾကီးမွ သြန္းလုပ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ေကာဇာသကၠရာဇ္
(၃၈) ခုႏွစ္တြင္ တတိယ ဓညဝတီ ရခိုင္ျပည္၌ သူရိယ ေဇ႒ မင္းၾကီး ႏွင့္
မိဖုရား ဣစ ၦာမယ တို႕ အုပ္ခ်ဳပ္စုိးစံခဲ့ပါသည္ ။ ထို မင္း လက္ထက္
ဒြါရာဝတီ သံတြဲျမိဳ႕တြင္ သီရိဝိဇယ ဗိုလ္မင္း ျမိဳ႕စားအျဖစ္
အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါသည္။
ေရႊသားစစ္စစ္ျဖင့္ သိႏၵဝမင္း
လက္ထက္မွစ၍ ကုိးကြယ္ခဲ့ေသာ ရုပ္ပြြါး ေတာ္မွာ သီရိဝိဇယ ဗိုလ္မင္း လက္ထက္
တိုင္ေအာင္ပင္ ဆက္လက္ ကုိးကြယ္ လ်က္ပင္ ရွိခဲ့ပါသည္။
ထို
ဗုိလ္မင္းလက္ထက္တြင္ ဒြါရာဝတီ သံတြဲျမိဳ႕၌ (တံငါ) ပုိက္လုပ္ငန္းမ်ားကုိ
တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ လုပ္ကုိင္ ေနၾကေသာ အခ်ိန္ခါျဖစ္ခဲ့ ပါသည္။ ပင္လယ္
ကမ္းေျခတြင္ ေရလုပ္သားမ်ား ရြာတည္၍ ေနထိုင္ ခဲ့ၾကပါသည္။ ထုိအခ်ိန္ကာလ တြင္
ပင္လယ္တြင္း၌ “ ငါး ပါး နီ ” ဟုေခၚေသာ ပါးနီနီ ႏွင့္ ငါးမ်ား ေပါမ်ား
ေသာအခ်ိန္လည္း ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
ငါးပါးနီ မ်ားသည္
အရသာေကာင္းမြန္ပါသျဖင့္ လူၾကိဳက္မ်ားလွ၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ အႏွံ႕သာမက အေနာက္
ျပည္ျဖစ္ေသာ ေမာက္သူဇာ ၊ စစ္တေကာင္း ၊ ပန္းဝါ ၊ ဖေလာင္းခ်ိတ္ စသည့္
ေဒသမ်ားထိ ေအာင္ပင္ နာမည္ၾကီး ေက်ာ္ၾကားခဲ့ ပါသည္။
တင္ပုိ႕ေရာင္းခ်မွဳကုိလည္း
ျပဳခဲ့ပါသည္ ။
၎
ငါးပါးနီ မ်ားသည္ အျခားနုိင္ငံမ်ားသုိ႕ တင္ပုိ႕သည့္
ပုိ႕ကုန္လုပ္ငန္းအျဖစ္ ဒြါရာဝတီ သံတြဲျမိဳ႕ တြင္ လုပ္ကုိင္
ေနခဲ့ၾကေၾကာင္း သီရိဝိဇယ ဗိုလ္မင္း လက္ထက္ မွာပင္ အေထာက္ အထားမ်ားအရ
ေတြ႕ျမင္ နိုင္ခဲ့ပါသည္ ။
ထို ပါးနီနီ ႏွင့္
ငါးပါးနီမ်ားကုိ ရခိုင္လို ဒြါရာဝတီသံတြဲျမဳိ႕ အသံထြက္အားျဖင့္ “ င ပ နီ
” ဟု ေခၚၾက ပါသည္။ ထို ငါးပါးနီထြက္ရွိရာ ပင္လယ္ကမ္းေျခ ရြာေလးကုိ “ င
ပ နီ ” ရြာ ဟု ေခၚခဲ့ၾကပါသည္။
၎ ငပနီရြာသည္ တတိယ ဓညဝတီေခတ္
သူရိယေဇ႒ မင္းၾကီးလက္ထက္ သံတြဲျမိဳ႕စား သီရိဝိဇယ ဗိုလ္မင္း အုပ္ခ်ဳပ္သည့္
အခ်ိန္ကာလ မွာပင္ ထင္ရွားတည္ရွိ ေနပါေၾကာင္း သိရိွခဲ့ ရပါသည္ ။
၎
အခ်ိန္တြင္ သေရေခတၱရာမွ သုပညာနဂရဆိႏၵမင္း သည္ စစ္သည္ဗိုလ္ပါ
အလံုးအရင္းျဖင့္ သံတြဲျမိဳ႕ ကုိ တိုက္ခိုက္၍ အရိေမေတၱယ် ရုပ္ပြါးေတာ္ကုိ
အရည္က်ဳိ ဖ်က္ဆီးယူေဆာင္ သြားခဲ့ပါသည္ ။
ထို႕ေၾကာင့္
သေရေခတၱရာ ပ်က္စီးရေၾကာင္း သမိုင္းမွတ္တမ္းတြင္ ေတြ႕ရွိနုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္
။ ထိုေခတ္ ကာလမွစ၍ ေခတ္အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ျဖတ္ေက်ာ္လာခဲ့ျပီး ကာလၾကာရွည္
လာေသာ္ ငပနီ မွ ငပလီ
ျဖစ္လာခဲ့ေၾကာင္း သမိုင္းရာဇဝင္ ႏွွင့္ မွတ္စုမ်ား ၊ သူေတသီမ်ား၏ ရွာေဖြ ေလ့လာ မႈမ်ားတြင္ ေတြ႕ရွိ လာခဲ့ရပါသည္ ။
ဤ ကား ငပနီ ရြာ မွအစျပဳ၍ “ င ပ လီ ” ဟုျဖစ္ေပၚလာခဲ့ေသာ အေၾကာင္း ရင္းမွန္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း..။
—————————————————————————————
စာေရးသူ
။ ။ ➳ ပံသုဥကၠာ-သံတြဲသည္ သမိုင္း အေထာက္ အထားမ်ား ၊ မွတ္စုမ်ား ၊
ေမးျမန္း စံုစမ္းမႈမ်ား ၊ သုေတသီမ်ားႏွင့္ ညိႇႏႈိင္း တိုင္ပင္
ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္၍ ရွာေဖြစုေဆာင္းကာ ေရးသား ပါေသာ ေဆာင္းပါး
ျဖစ္ပါသည္။
ငပလီ ဟူ၍ ျဖစ္ေပၚလာပံုကုိ မသိရွိေသးပါေသာ စာဖတ္သူတို႕ သိရွိပါေေစရန္ တဆင့္ ျပန္လည္ ေရးသား တင္ျပေပးျခင္းသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း…..။
တဆင့္မွ်ဝီဧ့ ။
Nhuun Kabyar Nwe
(ဓညဝတီ)
0 comments:
Post a Comment