Thursday, May 7, 2015

ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္



 ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္သည္ ျမန္မာနိုင္ငံ ရခိုင္တိုင္း/ျပည္နယ္တြင္ ပါဝင္ ေသာ ခရိုင္တစ္ခုျဖစ္၏။ ေက်ာက္ျဖူခရိုင္တြင္ ရခိုင္ကမ္းရိုး တန္းတစ္ေလွ်ာက္ ဟန္းတားပင္လယ္ေအာ္ မအီေခ်ာင္းအထိ ရွည္လ်ားေသာ ကမ္းေျမွာင္ေဒသအျပင္၊ ထိုကမ္းရိုးတန္း၏ အေနာက္ဖက္ရိွ ရမ္းျဗဲကြ်န္း၊ မာန္ေအာင္ကြ်န္းနွင့္ ကြ်န္းငယ္ ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာတို့ ပါဝင္ေပသည္။နယ္နိမိတ္အားျဖင့္ ေျမာက္ဖက္တြင္ စစ္ေတြခရိုင္၊ အေရွ့ ဖက္တြင္ ရခိုင္ရိုးမေတာင္တန္း၊ ေတာင္ဘက္တြင္ သံတဲြခရိုင္၊ အေနာက္ဖက္တြင္ ဘဂၤလားေအာ္တို့ တည္ရိွ၏။ ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္၏ ေျမာက္ပိုင္းနွင့္ အေရွ့ပိုင္းမွာ ေတာေတာင္မ်ား ထူထပ္လ်က္ ေတာပိုင္း၌မူ ျမစ္ငယ္ေခ်ာင္းငယ္မ်ားစြာတို့သည္ တစ္ခုနွင့္တစ္ခု ယွဉ္ကပ္ စီးဆင္းလ်က္ ရိွျကေလသည္။ ကမ္းရိုးတန္းနွင့္ ရမ္းျဗဲကြ်န္းအျကားတြင္ ကြ်န္းငယ္ကေလး ေပါင္း မ်ားစြာရိွသျဖင့္ အေရွ့ေျမာက္ဖက္ရိွ ေက်ာက္ျဖူ သေဘၤာဆိပ္ကမ္းကို သဘာဝအားျဖင့္
လံုျခံုေစသည္။ ေက်ာက္ျဖူခရိုင္သည္ အေရွ့ဖက္တြင္ မင္းဘူးခရိုင္နွင့္ နယ္နမိတ္ခ်င္း စပ္လ်က္ရိွေသာ္လည္း ရခိုင္ရိုးမ ေတာင္ႀကီး ျခားလ်က္ ရိွေသာေျကာင့္ ကူးသန္းဆက္သြယ္ရန္ အလြန္ခဲခက္ ၏။ ထိုရိုးမေတာင္တန္းကို ျဖတ္ ေက်ာ္သည့္ ေတာင္ျကား လမ္းထြက္ေပါက္ ၂ ခုသာရိွရာ ယင္းတို့မွာ ဒလက္နွင့္ အမ္း ေတာင္ျကားလမ္းမ်ား ျဖစ္ၾက၏။ ဒလက္နွင့္ အမ္းေတာင္ျကား လမ္းမွာ ျဖတ္သန္းရန္ အေတာ္ပင္ခက္ခဲ၏။ အမ္းေတာင္ျကား လမ္းမွာမူ ပင္လယ္ျပင္အထက္ ေပေပါင္း ၄၆၆၄ အထိ ျမင့္ ေသာ္လည္း နြားလွည္းမ်ားပင္ ျဖတ္ေက်ာ္နိုင္ေလသည္။ ဒလက္ျမစ္တြင္ ဒလက္ရြာအထိ၊ အမ္းျမစ္တြင္ အမ္းျမို့ အထိ ေလွမ်ားျဖင့္ ဆန္တက္နိုင္၏။ ကြ်န္းမ်ားတြင္ ေခ်ာင္း ငယ္ေျမာင္းငယ္မ်ား ရိွ၍ ေလွငယ္မ်ားျဖင့္ သြားလာနိုင္၏။ ကုန္းလမ္းခရီး၌ကား လမ္းပန္း အဆက္အသြယ္ ေကာင္းစြာ မရိွေခ်။ ခရိုင္အတြင္းရိွ ေတာင္ကုန္းမ်ားေပၚတြင္ သစ္ေတာႀကီး မ်ားရိွ၍ ပ်ဉ္း ကတိုး၊ ကညင္ စသည့္သစ္ျကီးမ်ားနွင့္ ဝါးေတာျကိမ္ေတာမ်ား ျဖစ္ထြန္းသည္။ခရိုင္သစ္ ဖြင့္စအခါက ခရိုင္တစ္ခုလံုးတြင္ ေတာေတာင္ ထူထပ္လွသျဖင့္ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးရန္ ေနရာမ်ားစြာ မရိွလွေခ်။ ဝီရိယေကာင္းသူမ်ားသာ ေတာျကီးမ်ားကို ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္း ကာ တာတမံမ်ား ဆည္ဖို့၍ အသင့္အတင့္ စိုက္ပို်းၾက၏။ ယခုအခါတြင္မူကား တစ္ခရိုင္လံုး ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းျပီး လယ္ယာျပုျပင္ စိုက္ပို်းလာခဲ့ျကသျဖင့္ ေျမျပန့္လြင္ျပင္ မ်ားတြင္ လယ္မ်ားအနံွ့အျပား ရိွေနေပျပီ။ သို့ေသာ္ ခရိုင္နယ္ နိမိတ္ အက်ယ္အဝန္းနွင့္ နိွုင္းစာလွ်င္ လယ္ကြက္မ်ား နည္းပါးသည္ဟု ဆိုရေပမည္။ ေျမျပန့္လြင္ျပင္ျဖစ္ေသာ မာန္ ေအာင္ကြ်န္း၌မူ ဆန္စပါး ေကာင္းစြာျဖစ္ထြန္းသျဖင့္ ေက်ာက္ျဖူခရိုင္တြင္ စပါးအေကာင္းဆံုးနွင့္ အမ်ားဆံုး ထြက္ရာေဒသ ျဖစ္သည္။ ေျမပံုျမို့နယ္၌ ျမစ္ေရေရာက္ရိွရာ ကမ္းစပ္ေျမမ်ားကို ခုတ္ထြင္တိုးခဲ့်၍ ေရကာဆည္ျကီးမ်ား ျပုလုပ္ကာ စပါးမ်ား စိုက္ပို်းေလ့ရိွသည္။ ျပည္ေတာ္သာ စီမံကိန္းမ်ားအရ ေက်ာက္ျဖဴ ခရိုင္အတြင္း၌ ဆည္ကတုတ္မ်ား ျပုလုပ္ကာ စပါးစိုက္ပို်းေရးကို အထူးျကိုးပမ္းလ်က္ရိွသျဖင့္ ေရွ့နွစ္မ်ားတြင္ စပါးမ်ား ပိုမိုထြက္ရိွလာမည္ ျဖစ္ေပသည္။ ေျမအိုးေျမခြက္လုပ္ငန္း၊ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းနွင့္ စကၠဴထီး လုပ္ငန္းမ်ား အသင့္အတင့္ရိွ၏။ အျခားထင္ရွားေသာ လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ပိုးထည္ျခည္ထည္မ်ား ရက္လုပ္ျခင္း၊ ျကံ သကာခ်က္ျခင္း၊ ဆားခ်က္ျခင္းတို့ ျဖစ္၏။ ခရိုင္အတြင္း စိုက္ပို်းရရိွေသာ သီးနံွမ်ားမွာ ဆန္စပါး၊ ျကံ၊ ဝါဂြမ္း၊ ပိုက္ဆံပင္၊ ေဆး၊ ကြမ္း၊ ဓနိ၊ ငရုတ္၊ နွမ္း၊ ေျမပဲ၊ ျကက္ သြန္နွင့္ အုန္းမ်ား ျဖစ္ျက၏။ ေက်ာက္ျဖူခရိုင္အတြင္းမွ ထြက္ ေသာ မာန္ေအာင္ေဆး၊ ဂန့္ဂါဆားနွင့္ ရဲကြ်န္းျကက္သြန္တို့မွာ ထင္ရွားေသာထြက္ကုန္မ်ားျဖစ္၍ ရခိုင္တိုင္းအနံွ့အျပားသို့ တင္ပို့ ေရာင္းခ်ရသည္။ခရိုင္အတြင္းတြင္ ပါဝင္ေသာမာန္ေအာင္ကြ်န္း၌ ေတာင္နီ သို့မဟုတ္ ေျမနီေတာင္ေခၚ နဂါးပြက္ေတာင္ တစ္လံုးရိွ၏။ ထိုေတာင္မွာ မီးေတာင္ကဲ့သို့ ေခ်ာ္ရည္မထြက္ဘဲ ရံြ့မ်ားထြက္ ၏။ ေက်ာက္ျဖူခရိုင္၌ ေရနံလည္း အနည္းငယ္ရ၏။ ေက်ာက္ျဖူခရိုင္တြင္ ရခိုင္၌ ေရွးအစဉ္အလာအားျဖင့္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ ရထားပဲြေခၚ ပဲြေတာ္တစ္ခု က်င္းပေလ့ရိွသည္။ ရထားပဲြမွာ ျမန္မာျပည္မျကီးတြင္ ေခတ္စားလ်က္ရိွေသာ လြန္ပဲြ နွင့္ သေဘာခ်င္း တူညီသည္။ ရထားပဲြက်င္းပျခင္း၏အလိုကား မိုးေကာင္းေစရန္နွင့္ သီးနံွစပါးမ်ား ဖံြ့ျဖိုးျဖစ္ထြန္းေစရန္ ျဖစ္သည္။က်င္းပပံုမွာ ဘီးေလးဘီးတပ္ထားေသာ ရထားငယ္တစ္ခု ေပၚတြင္ ရထား၏ ေရွ့နွင့္ေနာက္ဖက္မ်ားတြင္ လြန္ျကိုး တစ္ေခ်ာင္းစီ ခ်ည္ထားရသည္။ လြန္ပဲြမ်ား က်င္းပသကဲ့သို့ ရထားကို တစ္ဖက္နွင့္တစ္ဖက္ အနိုင္ ဆဲြျကသည္။ ရထားဆဲြေသာအခါ အတီးအမႈတ္ အေကြ်းအေမြးမ်ားပါ ပါဝင္ သျဖင့္ ပိုမိုစည္ကား သိုက္ျမိုက္ လွေပသည္။ ရထားပဲြသဘင္ကို နွစ္စဉ္တပို့တဲြ လဆန္း ၁၄ ရက္ေန့ ညဉ့္မွ လျပည့္ေက်ာ္တရက္ေန့ညဉ့္အထိ က်င္းပေလ့ရိွသည္။ တတိယညဉ့္ျဖစ္ေသာ ေနာက္ဆံုးေန့၌ ရထားကို မီးရိွု့၍ ပဲြအျပီးသတ္ေလသည္။ေက်ာက္ျဖူျမို့ေပၚတြင္ ယခုအခါ ရထားပဲြသဘင္ကို ဆင္ယင္ျခင္းမျပုလုပ္ေသာ္လည္း ေက်ာက္ျဖူခရိုင္ အတြင္း၌မူ အနံွ့အျပား ျပုလုပ္က်င္းပျမဲ က်င္းပလ်က္ရိွေသးသည္။ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၉၅ဝ ခန့္တြင္ ရခိုင္ဘုရင္ မင္းရာဇာ ျကီး၏ သားေတာ္ မင္းခေမာင္းနွင့္အတူ ဟံသာဝတီ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ရိွေနေသာ ရခိုင္စာဆိုေတာ္ ဥကၠာပံ်သည္ ရထားသဘင္နွင့္ စပ္လ်ဉ္း၍ မင္းခေမာင္းထံသို့ ဆက္သြင္း ေသာ ဆယ့္နွစ္ရာသီရတုတြင္-
 *ရာသီကံုလဲြ၊ တပို့ေထြးသည္၊
လြန္းေပြပင္၊ ေပ်ာ္႐ႊင္လုရတ္ေျမ။
*ရထားသဘင္၊ နွစ္စဉ္ငယ္ငင္သည္၊
ေသာင္းခြင္ ဤလုျပည္ထက္။
 ႐ႊင္ေပ်ာ္ေဖြလူတို႔၌
ရာဇဌာေန၊ မင္းေနျပည္ဝယ္၊
ထိုထိုဇနပုတ္၌၊ က်ဴးသံရိုက္
ထိန့္ထိန့္ဆူ၊ သမုတၳရာ၊ ယမုႏၷာသည္၊
သီဒါေခ်ာင္းျခားထူခဲ့။
စသည္ျဖင့္ ဖဲြ႔ဆိုထားေလသည္။
ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္တြင္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္၊ ရမ္းျဗဲျမိဳ႕ယ္၊ ေျမပံုျမိဳ႕နယ္၊ အမ္းျမိဳ႕နယ္နွင့္ မာန္ေအာင္ ျမိဳ႕နယ္ဟူ၍ ၅ နယ္ ပါဝင္သည္။ ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္မွာ ဒီမိုကေရစီ ေဒသႏၱရ အုပ္ခု်ပ္ေရးစံနစ္ စတင္စမ္းသပ္ ေဆာင္ရြက္မည့္ ခရိုင္မ်ား အနက္ တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ ျပည္ေတာ္သာစီမံကိန္းအရ ေက်ာက္ျဖူခရိုင္ အတြင္းတြင္ ျပည္ေတာ္သာအုန္းခင္းမ်ား စိုက္ပို်းျခင္း၊ ဆည္ေျမာင္း၊ ေရကတုတ္မ်ားျပဳလုပ္ျခင္း၊ ျမစ္က်ဉ္း သဲေသာင္မ်ား တူးေဖာ္ျခင္း စသည္တို့ကို ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွသည္။ေက်ာက္ျဖဴခရိုင္သည္ စတုရန္းမိုင္ေပါင္း ၄၇၉၃ ခန့္ က်ယ္ဝန္း၍ ၁၉၄၁ ခုနွစ္ သန္ေခါင္စာရင္းအရ လူဦးေရ ၂၅၂၂၈၁ ရိွေလသည္။
http://my.wikipedia.org/

7.5.2015.. 17:00:18:00… Zin Myo

0 comments:

Post a Comment

ad

မဲေဆာက္ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ပြဲ

ရခိုင္ သမိုင္းတိနနန္႕ ရခိုင္ေတးျခင္း တိ စုေဆာင္းရာ ေနရာကိုေရာက္လာဂတ္ေတ ရခိုင္သူရခိုင္သားအေပါင္းရို႕ ေမာဂၤလာပါ....လို႔.. arakanhistoryandmusic ကၾကိဳဆိုပါေရ..

တိုင္းရကၡ သာကီႏြယ္ဖြား - ဆို - သဇင္မိုး

ရခိုင္နိုင္ငံသည္ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားခဲ့ေသာ ေဒသျဖစ္ပါသည္ ဤမွန္ေသာ သစြာစကားေၾကာင့္ ရခိုင္နိုင္ငံသူ/သားမ်ား အားလံုးမ်ား ေဘးအႏၱရာယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ကင္းေဝျပီး {အဖရခိုင္နိုင္ငံ အီးခ်မ္းပါစီ သာယာပါစီ} { ရခိုင္သမိုင္း } ရခိုင္သူ/သားတိ အမ်ိဳးကိုခ်စ္ေက႔ ငါရို႕ဘာသာစကား မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ထိမ္းသိမ္းကတ္ ဘုရားမေပ်ာက္စိေက့

Followers

ဆက္သြယ္ဖို႔

Name

Email *

Message *

Labels

ရခိုင္သမိုင္း ရခိုင္ရုပ္သံေခ်တိ က်ား ရခိုင္ mp3 ေအနိရခိုင္ တကိုယ္ေတာ္ ရခိုင္ဇမ္းကဗ်ာ ေဆာင္းပါး ဘုရားသမိုင္း နိုင္ငံရီး အဖြဲ႔လိုက္ ဦးေမာင္သိန္း တရားေတာ္ ရခိုင္အလွပံုတိ အယင္ေခတ္ဓါတ္ပံု ဆရာေတာ္ သီဝလိ ဖတ္စရာတိ ရခိုင္စာပီ ရိုးယာေခ်တိ ဝင္းနႏၵာခိုင္ ရခိုင္ ယဥ္ေက်းမႈ ရခိုင္ရိုးရာ ေဇာ္ေဇာ္ ခိုင္မ်ဳိးခန္႔ ဒိုးကေလး ၀င္းကိုခိုင္ ခမီလူမ်ဳိး စံုတြဲ ညွာစိမ္းခိုင္ မိေခ်ာ ေရဒီယို ၀တၳဳ ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ ဆုျမတ္ထက္ မာန္ေအာင္ ရခိုင္စည္ေတာ္ ရမၼာ၀တိရမ္းျဗဲ ေတာ္လွန္ရီး ေမာင္ကိုကို ျမိဳလူမ်ဳိး ကမန္လူမ်ဳိး ကိုကိုႏိုင္ ကိုခိုင္ေဇာ္ ကိုညီညီ က်ာ္စြာ၀င္း ခိုင္မိုး ခိုင္ေက်ာ္လင္း ခိုင္ေဇာ္ ခိုင္ျပည္ေက်ာ္ ခိုင္ျမတ္မင္း စစ္နိုင္ စစ္ျငိမ္းနိုင္ စိမ္းလဲ့လဲ့ စိုး၀င္းျမင့္ စံေမာ္ ထြန္းေအး ဒိုးအ္ရီ ဒြါရာဝတီ ဘာသာရီး ဘုန္းလွ်ံ ရခိုင္ေဖါင့္ ရတနာမိုင္ ရမၼာ၀တီစံ၀င္း ရီလႈိင္းျပာ ရဲလင္းေအာင္ လုန္းေခ် လျပည့္ေအာင္ ဝတီစိုးမိုး သာစိန္ သွ်င္ျမဝါ သၾကၤန္ေတးျခင္း သႀကၤန္ အဂုရခိုင္ပံုေခ်တိ အင္တာဗ်ဴး အမ္းျမိဳ႕ ဦးေက်ာ္လွ ေက်ာက္ျဖဴ ေစာႏွင္းႏြယ္ ေနထက္လင္း ေအာင္နိုင္ဆန္း ေျမာက္ဦး ျငိမ္းစႏၵာ ျမခိုင္ေက်ာ္ ျမတ္ထြန္းခိုင္ ၀င္းေအာင္